Windpark Langeveen voldoet aan clustereis
22 augustus 2023 Matthijs Oppenhuizen
Windpark Langeveen voldoet aan de clustereis van de provincie Overijssel voor windmolens. Samen met de Duitse windmolens die in 2025 worden gebouwd, vormt Windpark Langeveen een duidelijk cluster. Verder heeft de provincie ons gemeld dat ons principeverzoek nog niet in behandeling wordt genomen. In dit nieuwsbericht lichten we dit nader toe.
Windpark Langeveen voldoet aan clustereis
Windpark Langeveen voldoet aan de clustereis van de provincie Overijssel voor windmolens. Samen met de Duitse windmolens die in 2025 worden gebouwd, vormt Windpark Langeveen een duidelijk cluster. Visualisaties laten dat glashelder zien. De combinatie van de Duitse windmolens en Windpark Langeveen staat ook in het beleid van de provincie als een voorbeeld van clustering. In dit nieuwsbericht lichten we dit nader toe.
Provincie past beleid windmolens aan
Wellicht heeft u meegekregen dat de provincie Overijssel het beleid voor windmolens aanpast. In het kort wil de provincie het volgende:
- Enkele clustergebieden in Overijssel waarin wat de provincie betreft veel windmolens kunnen komen.
- In de rest van de provincie, buiten deze clustergebieden, mogen alleen windmolens komen als er minimaal vier bij elkaar komen te staan.
Alle stukken van de provincie hierover leest u hier. De clustergebieden zijn al aangewezen en liggen met name langs de snel- en andere grote wegen (en in de wijde omgeving daarvan). Op onderstaande plattegrond ziet u de clustergebieden (de blauwe gebieden). De rode ovaal hebben wij toegevoegd. Dat is globaal waar het plangebied van Windpark Langeveen ligt (tekst loopt door onder de plattegrond).
Ruimtelijke samenhang met Duitse windmolens
Windpark Langeveen ligt dus buiten de clustergebieden. Maar in het beleid zegt de provincie zelf al dat de eis dat er dan vier windmolens moeten komen niet geldt voor Windpark Langeveen, ‘tenzij aan Duitse zijde in ruimtelijk samenhang ook windmolens worden geplaatst’. Die ruimtelijke samenhang is er.
Op onderstaande plattegrond ziet u onderin beeld de locatie van Windpark Langeveen (de twee zwarte stippen in de groene ovaal). Wij beogen windmolens met een tiphoogte van circa 240 meter.
Het gebied met de blauwe stippellijn is het gebied waar acht windmolens van circa 250 meter tiphoogte komen (de acht zwarte stippen op de kaart in dat gebied).
Het gebied met de gele stippellijn is het gebied waar zes windmolens van circa 200 meter tiphoogte komen (de zes zwarte stippen op de kaart in dat gebied).
Uit recente informatie die wij ontvingen, blijkt dat de bouw van deze veertien Duitse windmolens halverwege 2025 begint. De Duitse initiatiefnemers van deze windmolens zijn volop bezig met de voorbereidingen voor de bouw (tekst loopt door onder de plattegrond).
De Duitse windmolens en Windpark Langeveen hebben grote (ruimtelijke) samenhang met elkaar. Ze worden zeer vergelijkbaar van omvang en uitstraling. Bovendien zijn vanuit zeer veel plekken rondom Langeveen deze Duitse windmolens en Windpark Langeveen in één blikveld te zien. We tonen dat hieronder aan met een aantal visualisaties (tekst loopt door onder de visualisaties).
Visualisatie vanaf de Witteweg, ter hoogte van huisnummer 5. Op de voorgrond de twee beoogde windmolens van Windpark Langeveen en daarachter acht Duitse windmolens van 250 meter tiphoogte.
Visualisatie vanaf de Vasserdijk, ter hoogte van huisnummer 51. Op de voorgrond de twee beoogde windmolens van Windpark Langeveen en daarachter een aantal van de acht Duitse windmolens van 250 meter tiphoogte.
Visualisatie vanaf de Grensweg, ter hoogte van huisnummer 18. Rechts de twee beoogde windmolens van Windpark Langeveen en links de acht Duitse windmolens van 250 meter tiphoogte.
Visualisatie vanaf de Witteweg, ter hoogte van huisnummer 12. Op de voorgrond een van de twee beoogde windmolens van Windpark Langeveen en daarachter de acht Duitse windmolens van 250 meter tiphoogte.
In hetzelfde type landschap
In het beleid zegt de provincie dat een cluster in een voorkeursgebied bestaat uit ‘meerdere kleinere opstellingen die – vanwege het landschapstype of de aanwezigheid van andere landschappelijke elementen zoals infrastructuur – een ruimtelijke verbinding met elkaar hebben’. Windpark Langeveen en de twee Duitse windparken liggen in hetzelfde landschapstype, het zogeheten ontginningslandschap. Dit is een extra bevestiging dat deze drie windparken zowel vanuit visueel als landschappelijk oogpunt een cluster vormen.
Dichterbij elkaar dan in clustergebieden
In de clustergebieden kunnen hooguit enkele windmolens bij elkaar worden geplaatst. Pas (enkele) kilometers verderop kunnen dan weer enkele windmolens staan. Voor grote aantallen windmolens bij elkaar – zoals de provincie eigenlijk wenst – is ook in de clustergebieden geen ruimte. Dit komt door allerlei normen waaraan moet worden voldaan waardoor afstand moet worden gehouden tot onder andere woningen, wegen en ondergrondse leidingen. Daardoor kunnen ook in de clustergebieden op veruit de meeste plekken géén windmolens staan. Er kunnen hooguit verspreid in die clustergebieden her en der enkele windmolens bij elkaar staan met grote afstanden tussen die kleinere windparken.
De twee Duitse windparken en Windpark Langeveen bevinden zich op zo’n 1,8 kilometer van elkaar. Dat is aanzienlijk korter dan veel van de her en der verspreide windmolens die in de clustergebieden bij elkaar kunnen staan. Dat is volgens ons een extra argument om te stellen dat Windpark Langeveen voldoet aan de clustereis, omdat dit windpark en de twee Duitse windparken eigenlijk meer voldoen aan wat de provincie wil bereiken (clustering) dan in de clustergebieden mogelijk is.
De tijd dringt
Wij roepen de provincie, gemeente en omgeving vooral op om de kans te pakken die Windpark Langeveen is. Deze twee windmolens kunnen een grote bijdrage leveren aan de duurzaamheidsdoelstellingen en financieel meerwaarde hebben voor de omgeving (lees hier meer daarover). Dit is bovendien het enige concrete windinitiatief in Tubbergen. Met name de provincie hoopt veel windmolens te realiseren in het ATT-gebied, het gebied verdeeld over de gemeenten Almelo, Twenterand en Tubbergen. Op basis van onze kennis en ervaring concluderen wij dat de provincie overschat hoeveel windmolens hier mogelijk zijn. Bovendien zijn de plannen in dat gebied veel minder concreet dan bijvoorbeeld Windpark Langeveen.
De tijd begint te dringen. De provincie en gemeenten hebben vastgelegd dat ze in 2030 voldoende duurzame elektriciteit opwekken. Dat doel is voor heel Overijssel nog mijlenver weg. Er zijn veel te weinig concrete plannen voor windmolens in Overijssel om dat doel van 2030 te halen. Bovendien duurt het lang voordat windmolens staan en elektriciteit produceren. Als we voortvarend verder kunnen met de benodigde procedures voor Windpark Langeveen, is het zelfs voor deze twee windmolens nog hard werken om deze vóór 2030 te hebben gebouwd. Zo lang duren de noodzakelijke procedures al zonder dat er al te veel vertraging is. Maar bijvoorbeeld het ATT-gebied is nog minder concreet en dus kost dit nog meer tijd, waardoor het maar de vraag is of dit idee voor windmolens überhaupt voor 2030 kan worden gerealiseerd. Ook is het maar de vraag of de huidige ideeën in dergelijke gebieden uiteindelijk wel genoeg duurzame elektriciteit opleveren, want dat kan in dit prille stadium voor bijvoorbeeld het ATT-gebied nog lang niet met zekerheid worden gesteld.
Wij vinden daarom dat de provincie en de gemeente niet om Windpark Langeveen heen kunnen, die luxe hebben de overheden niet. Zeker niet nu dit windpark ook ruimschoots voldoet aan de provinciale clustereis. De Duitse windmolens komen er en veranderen het landschap rondom Langeveen al fors. Dat maakt het goed uitlegbaar om daar twee windmolens bij te plaatsen die fors bijdragen aan de Tubbergse, Twentse en Overijsselse doelstelling voor meer duurzame elektriciteit.
Reactie van provincie op principeverzoek
Zoals eerder gemeld, dienden wij in september 2022 een principeverzoek in bij de provincie. Recent kregen we een brief van de provincie waarin staat dat Overijssel voorlopig nog geen besluit neemt op ons principeverzoek. De gemeente Tubbergen werkt nog aan eigen windbeleid en wil na de zomer dit beleid vaststellen. De provincie geeft de gemeente hiervoor tot 1 januari 2024 de tijd. Tot die tijd neemt de provincie ons principeverzoek niet in behandeling. De eerste stap die dan mogelijk wordt gezet, is dat de provincie en gemeente overleggen hoe om te gaan met ons principeverzoek. Het lijkt er dus niet op dat er op korte termijn vervolgstappen worden gezet voor Windpark Langeveen.