Windpark past binnen beleid gemeente

Beleid voor windmolens van gemeente Tubbergen
De gemeente Tubbergen werkt aan windbeleid: ‘spelregels’ voor initiatieven van windmolens in de gemeente Tubbergen. Recent heeft het college van burgemeester en wethouders dit beleid vastgesteld. Dit beleid wordt nu voorgelegd aan de gemeenteraad die hierover het laatste woord heeft. De huidige planning volgens de gemeente is dat er eerst op 6 december 2023 door de raadscommissie over wordt gesproken. Meer hierover leest u hier op de website van de gemeente. 

Alleen nog windmolens in ATT-gebied en bij Langeveen
Een belangrijke wijziging ten opzichte van de eerdere versie van het windbeleid is dat de gemeente op minder plekken windmolens wil toestaan. De gemeente wil nu alleen windmolens in het ATT-gebied (Almelo – Twenterand – Tubbergen) waar de drie gemeenten en provincie samen werken aan een plan voor windmolens en windmolens in het gebied bij Langeveen waar wij ons concrete plan voor twee windmolens hebben. Op andere plekken die eerder in beeld waren in Tubbergen, wil de gemeente bij nader inzien toch geen windmolens.

Windpark Langeveen voldoet aan clustereis provincie
Uit het beleid van de gemeente blijkt ook dat de provincie vindt dat Windpark Langeveen voldoet aan de clustereis van de provincie. Daar berichtten wij al over in onze nieuwsbrief van 13 september 2023 en in onze nieuwsbrief van 22 augustus 2023. In combinatie met de Duitse windmolens die in 2025 worden gebouwd nabij ons plangebied, is er sprake van clustering van windmolens. We hebben hiervan recent ook rechtstreeks van de provincie bevestiging gekregen. Hieronder ziet u een visualisatie van Windpark Langeveen met acht Duitse windmolens die worden gebouwd (tekst loopt door onder de afbeelding).

Verdrag van Meppen is geen issue meer
In het windbeleid wekt de gemeente Tubbergen de indruk dat het Verdrag van Meppen mogelijk de komst van windmolens nog kan blokkeren. Dat klopt niet. Zoals gemeld in onze nieuwsbrief van 7 februari 2023 is het Verdrag van Meppen geen blokkade voor windmolens in de zone van het verdrag. Dat ligt vast in het Provinciaal Programma Energiestrategie (PPE) van de provincie Overijssel. Daarin staat letterlijk: “Daarmee wordt voldoende bescherming geboden aan de belangen van de bewoners van het grensgebied en is het verdrag geen belemmering in het aanwijzen van zoekgebieden of faciliteren van projecten.” Duidelijker dan dit kan niet worden geformuleerd dat het Verdrag van Meppen geen blokkade is voor bijvoorbeeld Windpark Langeveen. De provincie is in Nederland de overheid die bepaalt of het verdrag nog wel of niet van toepassing is.

Rond het verdrag speelt alleen nog de vraag welke Duitse overheid in Duitsland beslissingen mag nemen over het verdrag. Er is decennia geleden afgesproken dat besluiten over het verdrag worden overgelaten aan de ‘provinciale autoriteiten’. In Nederland is dat de provincie, maar Duitsland kent geen provincies. Daar wordt nu uitgezocht wie er eigenlijk over het verdrag gaat aan de Duitse kant van de grens. Maar dit alles is voor onder andere Windpark Langeveen niet van belang. De provincie Overijssel heeft in het beleid vastgesteld dat het verdrag geen belemmering is voor zoekgebieden of concrete projecten. Dat is het enige relevante beleidskader waar rekening mee moet worden gehouden en dus is het Verdrag van Meppen geen issue meer voor Windpark Langeveen.

Lokaal eigendom is al lange tijd mogelijk in Windpark Langeveen
De gemeente vindt lokaal eigendom in windprojecten erg belangrijk. In het beleid staat dat de gemeente streeft naar 100 procent lokaal eigendom, maar als minimum 50 procent lokaal eigendom wil. In onze nieuwsbrief van 19 mei 2023 legden we al uit dat de gemeente dit niet kan afdwingen. 

Bovendien is 50 procent lokaal eigendom al vanaf het begin van Windpark Langeveen mogelijk. Op deze pagina op onze website leest u daar meer over. Er is een collectief van grondeigenaren en direct omwonenden via een samenwerkingsovereenkomst rechtstreeks deelnemer in Windpark Langeveen. Het lokale bedrijf Oude Nijeweeme B.V. is onderdeel van dit collectief en is één van de lokale initiatiefnemers van het windpark en wordt mede-eigenaar van het windpark. De bredere omgeving kan dit ook worden, bijvoorbeeld door zich te verenigingen in een energiecoöperatie die ook mede-initiatiefnemer en mede-eigenaar wordt. 

Lokaal eigendom is alleen mogelijk als de omgeving in actie komt
Al meer dan anderhalf jaar benadrukken wij dat lokaal eigendom mogelijk is en zoeken zelf tot op heden herhaaldelijk contact met lokale en regionale organisaties die dit mogelijk kunnen maken. Tot nu toe is er geen enkele inwoner of organisatie uit Langeveen of omgeving die de kans pakt die er ligt. Als dat zo blijft, komt dat deel van het lokaal eigendom er niet. Zoals het in het landelijke Klimaatakkoord en provinciaal beleid staat: zonder risico en initiatief nemen door de omgeving komt er geen lokaal eigendom. En ontbreken van lokaal eigendom houdt het windpark dus niet tegen. 

We merken dat er veel naar ons wordt gekeken om lokaal eigendom mogelijk te maken. Dat is niet correct. Wij hebben er alles aan gedaan om dat mogelijk te maken. Als lokale inwoners of organisaties nu niet zelf deze handschoen oppakken en niet met ons gaan samenwerken aan het windpark, komt dit deel van het lokaal eigendom er niet – maar kan het windpark er wel komen. Daarom hierbij nogmaals onze uitnodiging en oproep: als mensen of organisaties lokaal coöperatief eigendom in Windpark Langeveen mogelijk willen maken, is ons dringende advies dat dat zij op korte termijn contact met ons opnemen zodat we hierover met elkaar concrete afspraken kunnen maken.  

Verkenner voor lokaal eigendom is overbodig
In het beleid zegt de gemeente een verkenner te willen aanstellen die samen met een vertegenwoordiging van de directe omgeving, lokale ondernemers en de lokale samenleving (via lokale overheden en lokale energiecoöperaties) het lokaal eigendom vormgeeft. Wij vinden dit voor het zoekgebied Langeveen een overbodige stap die alleen tijd kost. Hoe lokaal eigendom werkt, is al jaren bekend. Op veel plekken in het land bestaat dit al. Zie bijvoorbeeld de uitleg hierover op de website van Energie Samen, de landelijke vereniging van energiecoöperaties. De afbeelding hieronder legt nog kort uit hoe een energiecoöperatie werkt en hoe via de coöperatie geld uit Windpark Langeveen in de omgeving kan worden besteed (tekst loopt door onder de afbeelding, afbeelding van Energie Samen). 

De tijd dringt
We roepen de provincie, gemeente en omgeving vooral op om de kans te pakken die Windpark Langeveen is. Deze twee windmolens kunnen een grote bijdrage leveren aan de duurzaamheidsdoelstellingen. Dit is bovendien het enige concrete windinitiatief in Tubbergen. Met lokaal eigendom via een coöperatie kan veel worden bijgedragen aan maatschappelijke doelen in Langeveen en inwoners kunnen dan mee-investeren. Er komt ook een omgevingsfonds, naast de ruimte voor lokaal eigendom. Meer informatie staat op onze website.

De tijd dringt. We wachten al ruim een jaar op een reactie van provincie en gemeente op ons principeverzoek. Al die tijd kunnen we geen stap verder zetten. De provincie en gemeente willen dat er in 2030 veel meer duurzame elektriciteit wordt opgewekt. Daarvoor zijn windmolens nodig. Windpark Langeveen kan daaraan bijdragen, maar dan moeten provincie, gemeente en omgeving nu met ons de schouders eronder zetten. Er zijn besluiten nodig voor Windpark Langeveen. Door de noodzakelijke lange procedures is anders de kans groot dat ook deze windmolens er in 2030 nog niet staan. Terwijl dit windpark een van de concreetste initiatieven in heel Overijssel is.